Vragen en Antwoorden

De Grote Vraag?

Waarom is water een probleem en waarom zou ik naar Evans moeten overstappen?

Dit is zo’n belangrijke vraag dat er een uitgebreid antwoord nodig is – maar het is de 10 minuten van uw tijd meer dan waard!

Water – fantastische dorstlesser, maar niet ideaal voor het koelen van een motorblok.

Op water gebaseerde koelmiddelen werden 100 jaar geleden al geïntroduceerd, ook al was het algemeen bekend dat water fysieke en chemische beperkingen met zich meebrengt, die invloed hebben op de betrouwbaarheid op de lange termijn, onderhoudskosten verhogen en vaak de motorprestaties verlagen.

Dit wordt bevestigd door de statistieken die fabrikanten en auto-/motor-organisaties hebben gepubliceerd: water is de belangrijkste oorzaak van motorstoringen in 60 % van de gevallen. Dit geldt ook voor 40% van de fatale motorstoringen. De interne schade blijft in nieuwe motoren nog grotendeels onopgemerkt, maar de gecombineerde effecten van corrosie, cavitatie en cyclische drukverschijnselen worden op den duur steeds beter merkbaar.

Tientallen jaren hielden fabrikanten van motoren en antivries formules vast aan water, ondanks de intrinsieke tekortkomingen, omdat er geen werkbaar alternatief voorhanden was. Een van de mensen die vele jaren met de beperkingen van water als koelmiddel worstelde was Jack Evans, een ontwikkelaar van koelsystemen. Hij zocht vastbesloten naar een betere oplossing en eindelijk, in 1993, ontwikkelde Jack een synthetische koelformule die het einde betekende van corrosie, erosie en oververhitting, de systeemdruk significant verlaagde en een evenwichtige hitte-afvoer in stand hield.

De afgelopen twintig jaar zijn de eigenschappen van Evans waterloze motorkoelmiddelen getest en aangetoond door fabrikanten, vlootmanagers, raceteams, professionele restaurateurs, fabrieksoperators en autoliefhebbers; verhoogde betrouwbaarheid en verminderde onderhoudskosten. Het hoge kookpunt van Evans koelmiddelen leidt ook tot betere motor-ontwerpen, prestaties en brandstofconsumptie.

De producten van Evans zijn gegarandeerd niet-giftig en hebben een gewaarborgde levensduur van 20 jaar, zonder dat bijvullen of vervangen nodig is. Dus, als u een milieuvriendelijk koelmiddel zoekt, dat de levensduur van uw motor verbetert en verlengt, lees dan vooral door…

Waterhoudende koelmiddelen moeten ieder vier jaren worden afgetapt en vervangen worden, omdat de corrosiebeschermers op den duur afgebroken worden (afbraak door oxidatie en galvanische activiteit).

Evans koelmiddelen gaan gegarandeerd meer dan 20 jaar mee en komen zeker in aanmerking voor de titel van ‘levenslang koelmiddel’. Denk u eens in; een motorkoelsysteem zonder vuldop, omdat het bijvullen van koelmiddel nooit meer nodig is!

De effectiviteit van waterhoudende koelmiddelen is afhankelijk van hun kwaliteit, of ze compatibel zijn met de metaalsoorten waarmee zij in aanraking komen en een regelmatige vervanging. Als de kwaliteit laag is (goedkoop product), de compatibiliteit slecht is of de verversingsinterval te laag, dan zal er snel corrosie optreden (door oxidatie en galvanische activiteit) en schade of storingen zijn dan onvermijdbaar. De BTC Testing Advisory Group (van BP, Shell, Arteco etc.) stelt dat “60% van de motorstoringen (wordt) veroorzaakt door een falend motorkoelsysteem”. Dit maakt het aannemelijk en feitelijk dat “de problemen die worden geassocieerd met waterhoudende koelmiddelen zijn aantoonbaar en groot”.

Evans koelmiddelen oxideren niet in de motor en veroorzaken geen galvanische activiteit, hierdoor maken zij een eind aan corrosie – permanent!

Water bevriest bij 0 ºC, dus moeten waterhoudende koelmiddelen voldoende antivries (meestal 50% giftige Ethyleen Glycol) bevatten, om bevriezing tijdens de windermaanden te voorkomen. Als de concentratie antivries na verloop van tijd is afgenomen of verdwenen, dan kan er grote schade door bevriezing ontstaan…

Evans koelmiddelen hebben van nature antivries eigenschappen tot -40 ºC, verliest haar werkzaamheid niet in een gesloten systeem en is niet-giftig. Deze eigenschappen elimineren de zorgen over bijvullen of iedere winter aanvullen van antivries.

Onder normale atmosferische omstandigheden verandert water in stoom bij 100 ºC. Het toevoegen van ethyleen glycol antivries aan water (50-50 verhouding) verhoogt het kookpunt tot 103 ºC. Door het plaatsen van een dop met een springveer kan de systeemdruk omhoog waardoor het kookpunt nog verder omhoog gaat. Een normale dop, geschikt voor 1-bar (14,5 psi) druk, verhoogt het kookpunt, theoretisch, naar 123 °C, wat voldoende zou moeten zijn om koken tegen te gaan. In werkelijkheid zorgen draaikolken en drukval in het koelsysteem, gecombineerd met zeer hoog temperaturen van het metaal grenzend aan het ontstekingsgebied, dat het koelmiddel gaat koken en dat er stoomplekken ontstaan. Stoom is een slechte temperatuurgeleider en lokale oververhitting is vaak de oorzaak van vervroegde ontsteking, detonatie, verhoogd brandstofverbruik en verlaagde prestaties. Een stoomgebied dat eenmaal is gevormd, lost niet eenvoudig weer op en leidt tot oververhitting, afbladerende zuigercoating, vervorming van cilinderkoppen en uiteindelijk: totaal motor falen. Dat klinkt dramatisch, vooral wanneer je naast een motor staat die “alles laat lopen”!

Het kookpunt van Evans koelmiddelen ligt boven de 180 °C, waardoor het niet zal koken of verdampen in een motor. Doordat het vloeibaar blijft onder elke motorbelasting, blijft een effectieve hitte-afvoer behouden. Gemiddeld worden motoren met Evans 3 tot 10 °C warmer dan met waterhoudende koelmiddelen, maar de gemiddelde hitteafvoer en motor efficiency zijn beter doordat er geen stoomgebieden kunnen ontstaan. De smeerolietemperatuur wordt ook 3 – 10 °C hoger, maar meer dan 500.000 succesvolle transfusies (van water naar Evans) hebben geen schadelijke bijwerkingen aan het licht gebracht.

Waterhoudende koelmiddelen veranderen in waterdamp wanneer de temperatuur hoog genoeg is, in combinatie met een snelle verlaging van de vloeistofdruk. Deze snelle bellenvorming in een vloeistof staat bekend als cavitatie. Wanneer de lokale druk plotseling stijgt, dan klappen de bellen in elkaar, met genoeg kracht om een metalen oppervlak te beschadigen. Het gecombineerde proces van snelle cavitatie en weer inklappen van de gevormde bellen is een bekende oorzaak van erosie, soms zelfs leidend tot het volledig loslaten van de cilinderwand. Omdat bij benzinemotoren de cilinderwand doorgaans onderdeel uitmaakt van het gegoten motorblok, is het niet mogelijk om te zien of cavitatie-erosie ontstaat. Grote dieselmotoren zijn echter meestal voorzien van (natte) cilinderwanden die vervangen kunnen worden bij ernstige erosie, zoals diepe putvorming. In een poging om natte cilinderwanden te beschermen tegen putvorming, worden vaak nitriet- en nitraatbinders toegevoegd aan heavy-duty koelmiddelen. Een vergelijkbare vorm van cavitatie-erosie kan ook ontstaan in pompkamers (volutes) en aan de bijbehorende impellers. De verminderde pompwerking door de erosie van waterpomp en impeller kan leiden tot een lager transport van koelvloeistof en een verhoging van de vloeistoftemperatuur.

Evans koelmiddelen hebben een veel lagere dampdruk vergeleken met waterhoudende koelmiddelen, wat betekent dat cavitatie veel minder snel kan optreden, c.q. geen cavitatie-erosie kunnen veroorzaken. In een cavitatie-test van John Deere (nu ook door de SAE toegepast) verminderde Evans de cavitatie-erosie op de cilinderwand met 90%, vergeleken met hun eigen waterhoudende koelmiddel voor heavy duty toepassingen.

Water genereert een hoge dampdruk wanneer de temperatuur stijgt; ongeveer 1 Bar (14.5 psi) bij 100 ?C. Deze druk veroorzaakt interne stress op alle onderdelen van het koelsysteem, vooral de slangen, pakkingen van de pomp en de naden van de radiateur. Wanneer de motor afkoelt, vermindert deze druk weer, met andere woorden; het proces herhaalt zichzelf steeds weer. Dit leidt uiteindelijk tot materiaalmoeheid en kapotte onderdelen; gescheurde slangen en gebarsten radiateurnaden.

Doordat de Evans koelmiddelen een lagere dampdruk veroorzaken, is het zelfs mogelijk om (voorzichtig) de dop van de radiateur of het expansievat te openen, terwijl de motor loopt! De lagere druk zorgt dat er geen interne stress op de slangen, pakkingen en naden wordt veroorzaakt, wat de levensduur met vele jaren verlengd en storingen voorkomt.

Algemene vragen

Wat is er zo slecht aan water in een koelmiddel?

Het kookpunt van water is slechts 100 °C.
Omdat de temperatuur van een werkende motor zeer dicht bij het kookpunt van water ligt (in het motorblok en de cilinderkop kookt het zelfs), ontstaat er druk in het koelsysteem.
Het kookpunt van water is tevens de “faaltemperatuur” van het koelsysteem.
Waterdam (stoom) voert vrijwel geen hitte af.
Water gedraagt zich agressief jegens metaal en bevordert elektrolyse tussen ongelijkwaardige metaalsoorten in het koelsysteem.
Water bevat zuurstof waardoor het corrosie in ieder koelsysteem zal veroorzaken.

Wat is het juiste Evans koelmiddel voor mijn voertuig of machine?

Vintage Cool 180° is speciaal ontwikkeld voor Vintage motoren die een verhoogde hoeveelheid geel metaal en poreuze gietijzer bevatten.
Classic Cool 180° is speciaal ontwikkeld voor motoren met meer gietstaal en -ijzer, en aluminium, met een lagere hoeveelheid koperen onderdelen.
Power Cool 180° is speciaal ontwikkeld voor high performance motoren, met vooral aluminium onderdelen.
Powersports 180° is speciaal ontwikkeld voor offroad, trial en enduromotoren.
Heavy Duty Coolant is speciaal ontwikkeld voor motoren van vrachtwagens, bussen, generatoren etc. en bevat extra toevoegingen voor een vergrootte levensduur van 15 jaar of meer.
Aero Cool 180° is speciaal ontwikkeld voor Rotax motoren.

Wat is het primaire doel van een motorkoelsysteem?

Een koelsysteem moet de metaaltemperatuur van een motorblok onder controle houden.

Wat is waterpompcavitatie en waardoor wordt het veroorzaakt?

Een werkende waterpomp creëert een lagedrukgebied rond de pomp-inlaat. Wanneer bijna kokend koelmiddel in dit lagedrukgebied komt, verdampt een deel van het koelmiddel zeer snel; er ontstaat een gebied met stoom in de pomp. Een dergelijke luchtzak in de pomp verhindert de pompwerking en de circulatie van koelmiddel valt stil. Waterpompcavitatie leidt onmiddellijk tot het uitvallen van het koelsysteem met catastrofaal resultaat; het koelmiddel wordt uit het systeem gedreven zodra de stoomdruk de drukgrens van de afsluitdop overstijgt.

Hoe gaat Evans waterloos koelmiddel waterpompcavitatie tegen?

Het lagedrukgebied in de waterpomp wordt nooit laag genoeg voor het snelle verdampingsproces. De pomp wordt daardoor nooit gevuld met een luchtzak en kan de koelvloeistof rond blijven pompen onder uiteenlopende temperaturen.

Wat is nakoken?

Het fenomeen nakoken ontstaat na het uitschakelen van een motorblok, wanneer de temperatuur van het blok dicht bij het kookpunt ligt en in de cilinderkop voldoende restwarmte aanwezig blijft. Na het uitzetten van de motor stopt de waterpomp met het pompen van koelvloeistof door het koelsysteem. De restwarmte in het motorblok brengt de stilstaande vloeistof aan het koken, en de stoomdruk die hierdoor ontstaat overschrijdt de weerstand van de radiateurdop. De veiligheidsklep in de dop opent zich en de koelvloeistof wordt uit het systeem geblazen.

Hoe voorkomt Evans Waterless Coolant een nakokende motor?

Het enorme verschil tussen de werktemperatuur en het kookpunt van Evans Waterless Coolant zorgt ervoor dat de koelvloeistof de hitte van de metalen cilinderkop kan absorberen, waardoor nakoken vermeden wordt. Er is dus ook geen drukopbouw die de koelvloeistof uit het systeem kan blazen. Omdat de metaaltemperatuur binnen acceptabele grenzen blijft, wordt ook de stress op de cilinderkoppen vermeden.

Hoe voorkomt Evans Waterless Coolant hot spots in het motorblok?

Het enorme verschil tussen de werktemperatuur en het kookpunt van Evans Waterless Coolant creeert een omgeving waar iedere damp die toch lokaal ontstaat, direct wordt geabsorbeerd door de omliggende koelvloeistof. Er kan dus geen isolerende damplaag ontstaan en het contact tussen het hete metaal en de koelvloeistof blijft te allen tijde bewaard. De metaaltemperatuur blijft dus altijd onder controle.

Hoe voorkomt Evans Waterless Coolant cavitatie-erosie van de cilinderwanden?

Cavitatie-erosie van de cilinderwanden is een typisch probleem in waterhoudende koelsystemen. Door het bewegen van de zuiger in de cilinder ontstaat vibratie in de cilinderwand. Deze vibratie wordt doorgegeven aan de koelvloeistof, wat lage en hoge drukgolven creëert. Tijdens de lagedrukgolf wordt damp gecreëerd. Tijdens de hierop volgende hogedrukgolf klappen de dampbellen weer in elkaar. Dit proces, dat zich afspeelt vlak naast de cilinderwand, herhaald zich voortdurend, wat resulteert in cavitatie-erosie. Evans Waterless Coolant bevat geen water, er ontstaat dus ook geen damp; hiermee wordt het gevaar van cavitatie-erosie weggenomen.

Eigenschappen...

Waaruit bestaat Evans Waterless Coolant?

De waterloze koelmiddelen van Evans bestaan uit gepatenteerde synthetische, niet-giftige vloeistoffen, gemengd met een pakket aan waterloze toevoegingen.

Moet ik ook nog antivries aan de Evans koelmiddelen toevoegen?

Nee, Evans Waterless Coolant heeft een ingebouwde antivriesbescherming tot -40 °C.

Is Evans Waterless Coolant giftig?

Nee, Evans Waterless Coolants bevatten het gepatenteerde DeTox™ additief dat als “niet-giftig” is geclassificeerd door een door EPA gecertificeerd laboratorium. Echter mag Evans, zoals alle chemicaliën, niet geconsumeerd worden. Houdt uit de buurt van kinderen. Vermijd contact met ogen en huid. Spoel uw handen en ogen goed met water na contact.

Heeft de kleur van Evans Waterless Coolant producten iets te maken met de gebruikte formule?

Ja, alle Evans waterloze koelmiddelen zijn gebaseerd op een mengsel met een speciale toepassing; de kleur maakt duidelijk voor welke voertuigen het bedoeld is.
Groen duidt op een Classic Formule.
Paars duidt op een Vintage Formule.

Wat moet ik weten over kookpunten?

Water op zeeniveau (1 atmosfeer) kookt bij 100 °C.
Water op zeeniveau met een 1 atmosfeer radiateurdop (2 atmosfeer totaal) kookt bij 121 °C.
EGW op zeeniveau (1 atmosfeer) kookt bij 106 °C.
EGW op zeeniveau met een 1 atmosfeer radiateurdop (2 atmosfeer totaal) kookt bij 128°C.
Evans Waterless Coolant op zeeniveau (1 atmosfeer) kookt bij 180°C.

Hoe blijven de additieven in Evans Waterless Coolant zonder water in de oplossing aanwezig?

Evans Waterless Coolant bevatten geen additieven die water nodig hebben om op te lossen of te blijven werken.

Hoe lang gaat Evans Waterless Coolant mee?

Levenslang. Evans Waterless Coolant gaat net zo lang mee als het motorblok, zolang het niet door water verontreinigd wordt.

Wat gebeurt er met de kookpunten op een grotere hoogte?

Kookpunten zakken wanneer de hoogte stijgt:
Op een hoogte van 1524 meter (0.83 atmosfeer) kookt water bij 97 °C.
Op een hoogte van 1524 meter (0.83 atmosfeer) kookt EGW bij 103 °C.
Op een hoogte van 1524 meter (0.83 atmosfeer) kookt Evans Waterless Coolant bij 176 °C.

Welke reservecapaciteit moet ik inbouwen bij overstappen op Evans Waterless Coolant?

Door de enorme scheiding tussen de werktemperatuur en het kookpunt van Evans Waterless Coolant is de bestaande reservecapaciteit van het koelsysteem ruimschoots voldoende. Ieder koelsysteem dat is ontwikkeld om koelvloeistof onder het kookpunt van water te houden, afhankelijk van de systeemdruk, onder alle werktemperaturen en na uitschakelen, is bevrijd van deze eisen na overstappen op Evans Waterless Coolant.

Wanneer de temperaturen eens wat hoger zijn, dan leidt dit niet tot storingen door het lagere kookpunt van de vloeistof. In een omgeving van 38 °C (onder de motorkap) zal een radiateur die een temperatuur van 121 °C heeft, 25% meer hitte uitstralen dan een radiateur van 104 °C.

Installatie...

Moet ik net zoveel Evans Waterless Coolant in mijn koelsysteem gebruiken als voorheen?

Ja, Evans Waterless Coolant zet minder dan 1% meer uit dan een 50/50 waterhoudend koelmiddel. U kunt dus veilig hetzelfde vulniveau in uw koelsysteem hanteren met Evans Waterless Coolant.

Hoeveel water mag er nog in het systeem zitten na een conversie naar Evans Waterless Coolant?

Voor alle conversies geldt, dat het gehalte aan water de 3.0% van het totale volume niet mag overschrijden.

Hoe kan ik het waterpercentage meten?

Met een refractometer kunt u dit eenvoudig vaststellen. Hieronder staan de refractometer waarden van Evans Waterless Coolant met het bijbehorende percentage aan water:

R.I.-waarde: Evans Waterless Coolant

1.43181 0% water per volume

1.43085 1% water per volume

1.42986 2% water per volume

1.42935 3% water per volume

1.42882 4% water per volume

1.42749 5% water per volume

Wat gebeurt er als ik het aanbevolen percentage van 3% water niet haal?

Zelfs boven de waarde van 3% water inhoud zal Evans Waterless Coolants veel beter presteren dan alle traditionele waterhoudende koelmiddelen. Echter, voor hoge prestaties en onder zware omstandigheden zal mogelijk niet het volledige voordeel worden behaald. Bij het zorgvuldig volgen van de richtlijnen, zal er na de conversie zelden meer dan 3% water in het systeem achterblijven.

Mag ik Evans Waterless Coolant met water bijvullen?

Ja, maar alleen in noodgevallen. Evans Waterless Coolant mengt volledig met water, maar de eigenschappen worden geschaad wanneer het waterpercentage hoger wordt dan 5%. Wij adviseren dat u zo snel mogelijk uw koelsysteem weer vult met Evans Waterless Coolant, om weer van alle voordelen gebruik te kunnen maken.

Wat moet ik met de oude koelvloeistof doen?

Traditionele antivries-koelmiddelen zijn giftig, dus deze moeten volgens de lokaal geldende regels worden afgevoerd.

Werking...

Wat is de belangrijkste eigenschap van Evans Waterless Coolant?

De enorme scheiding tussen de werktemperatuur en het kookpunt; een verschil van minstens 80 °C.

Wordt mijn motor heter wanneer ik Evans Waterless Coolant ga gebruiken?

De werktemperatuur van de motor en de koelvloeistof zal mogelijk iets hoger worden, zo’n 3 tot 7 °C. Echter, de temperatuur in de motor zal constant blijven en er ontstaat geen stoom; motoren blijven dus koeler met Evans Waterless Coolants.

Andere koelmiddelen...

Welke koelmiddelen bevatten water?

Alle commercieel verkrijgbare koelmiddelen bevatten water, meestal in een 50/50 water/koelmiddel verhouding. Evans Waterless Coolant is het enige waterloze koelmiddel.

Wat zijn de specifieke beperkingen van een koelsysteem dat met een waterhoudend koelmiddel is gevuld?

Het koelsysteem moet het koelmiddel onder het kookpunt van water houden, rekening houdend met de druk in het systeem, onder alle omstandigheden en ook na uitschakelen van de motor. Dit is een lastige taak, omdat het koelmiddel zich meestal dichtbij of op het kookpunt bevindt.

Waterhoudende koelmiddelen bestaan voornamelijk uit 50% glycol en 50% water. Waarom ligt de kritische temperatuur niet op het kookpunt van het mengsel, in plaats van het kookpunt van water?

De kritische temperatuur van een mengsel ligt altijd op het kookpunt van de zwakste schakel. Water verandert in waterdamp en is daardoor de zwakste schakel. Op sommige plaatsen in de cilinderkop wordt zoveel hitte gegenereerd dat het langsstromende koelmiddel aan de kook raakt. Wanneer het koelmiddel plaatselijk gaat koken, bestaat de ontstane damp bijna 100% uit water. Als de temperatuur van het omringende koelmiddel boven het kookpunt van water ligt, kan de waterdamp niet condenseren. Onder dergelijke condities creëert de waterdamp een isolerende laag tussen het hete metaal en de koelvloeistof, waardoor de metaaltemperatuur tot grote hoogte kan stijgen.

Waarom bestaat de damp in een kokend 50/50 glycol/water mengsel (EGW) voor bijna 100% uit water?

Wanneer het mengsel aan de kook raakt, wordt het water eruit gedestilleerd, omdat het veel vluchtiger is dan het glycol deel. Waterdamp ontsnapt terwijl de glycol in de oplossing achterblijft.

Wat is het verschil tussen de blauwe/groene en de rode/roze/oranje koelmiddelen?

Alleen de kleur, er zijn echter wel wat industrie-richtlijnen van toepassing:
De meeste blauw/groene koelmiddelen hebben geen OAT (organic acid technology = techniek op basis van organische zuren) corrosie-remmers, maar bevatten silicaten en fosfaten als remmer en moeten iedere twee jaar vervangen worden.
De meeste rood/roze en oranje koelmiddelen bevatten wel OAT-corrosie-remmers en gaan drie tot vijf jaar mee.
Sinds de negentiger jaren zijn de meeste fabrikanten HOAT (hybrid organic acid technology = een mengsel van verschillende technieken) gaan gebruiken. Deze HOAT-koelmiddelen gaan drie tot vijf jaar mee en hebben geen vastgelegd kleurensysteem.

(De drie hierboven genoemde productsoorten mogen niet gemengd worden).